2012/01/30

“Beste larogei urtian”

25 urteko ibilbidea osatu dau jada Euskal Herriko Bertsozale Elkarteak eta hori «ospatzeko» Beste larogei urtian izeneko liburu eta DVD-dokumentala argitaratu dau. Alberto Barandiaran kazetari eta idazleak osatu dauz liburua eta dokumentalaren oinarrizko gidoia, eta Felix Irazustabarrena, Jon Artano eta Haritz Arrizabalaga arduratu dira DVDaren garapenaz. Iñaki Murua elkarteko presidenteak, argitalpenaren arrazoiak emon ebazanean hauxe aitortu eban: «Gurekin Euskal Herrian lanean aritu zirenentzat eta ari direnentzat testigantza baten modukoa da».

Honen esanetan, 25 urteko autokonfiantzazko eta autoantolaketako ariketa izan da, bertsolaritza tradizio moderno bilakatzeko bidean. Alkarteak hasi zanean, 500 bazkide ebazan eta egun, 2.300 bat. Soldatapeko langile bakarra eban orduan, eta orain, aldiz, 69. Ikaslerik ere ez eban, eta 2012an, barriz, 20.000tik gora. Bidean, hainbat traba eta krisi  gainditu behar izan dauz, hala nola, ekonomikoak, instituzionalak, alkartearenak berarenak...». Horregaitik guztiagaitik, «eta umil-umil» esan arren, Murua «harro» dago egindakoarekin.

Liburuaren  165 orrietan,  zer ikusi etazer irakurri badagoala be adierazi eban. Alkartea sortu aurretik egoan testuingurutik  etorkizuna margotu arteko ibilbidea agertzen deuskue. Honetaz gai, alkarrizketa eta argazkiak be gehitu behar jakoz.
Alkartearen izena hasieran Bertsolari Elkartea izan zan, geroago Bertsozale Elkartea izena hartu ebalarik.

Hiahoka, hizkuntza ahotsaren eta kantuen bitartez sentitzeko proiektua

Banaiz Bagara alkarteak, Mintzola Fundazioagaz eta Euskal Kantuzaleen alkarteagaz lankidetzan, Hizkuntza Ahoz eta Kantuz (HIAHOKA) sentitzeko esku-liburua eta CD-a prestatu dauz. Proiektu honek euskara ikasteko eta erabiltzeko bide barriak ireki ez ezik irakasleei materiala eskaintzea be badau helduru.
Eskaintza hau batez be, beste kultura eta hizkuntzetatik etortzen diran pertsonei eskaintzen jake baina baita euskararekin "arroztasuna" sentitzen daben guztiei be. Kantuak ikasteko ahots teknikak eta ahots eta gorputz ariketak hizkuntzara hurbiltzeko erabiltzeko proposatzen dabe. Hori guztia modu ludiko eta parte-hartzaile batean; hau guztia  euskal kantuak eta Euskal Herriko kantu kultura transmitituz eta kulturen arteko ulermena beste modu batean esperimentatuz.
Mireia Otzerinjauregi eta Ana Elorza kantu irakasleek 2011n emon ebezan hainbat kantu saio eta tailerretan erabilitako ariketak eta esperientziak irakasleentzako liburu baten bildu dabez. Saio hareetan beste hizkuntzetatik eta beste kulturetatik (baita beste musika kulturetatik be) etortzen diran ikasleakaz euskal kantuak landu ebezan: ahoskatuz, errepikatuz, erritmoz, gorputzez, zatika ezeze taldeka eta kalean kantatuz be. Teknika honeeek Mintzola Fundazioan burutu ziran  tailer bitan kantu eta euskara irakasle eta beste arloko kultur eragileekin alkartrukatu ebezalarik. Aldi berean, Euskal Kantuzaleen Elkarteak antolatutako ekitaldien bitartez, hainbat kale-kantujira eta kantu topaketetan be parte hartu eben, euskal kantuen kultura herrikoia eta kolektiboa zabaltzeko asmoz.
Egitasmoaren metodologiaren oinarria ahozkotasuna da eta hori ariketa sinple eta errepikakorrez lortu nahi dabe, etorkinen integrazioan kantuak dauan garrantzia be nabarmenduz. Aurrerantzean, abestien bidez kultura ezbardinak ezagutu eta euren artean hurreratuko ahal dira!

2012/01/24

HIZKUNTZA LABORATEGIA

Gasteizko Letren Fakultatean dogu UPV/EHUko Hizkuntza laborategia. unibertsitate alkarte osoak erabili ahal izango dauan laborategi honek, unibertsitatean bertan hizkuntzak ikasteko aukera erraztuko deusku.
Urtarrilaren 20tik aurrera aukera bikaina izango dogu guztiok, orain arte filologia ikasleentzat bakarrik  irekita egoan  Arabako campuseko Letren fakultateko lehenengo solairuan dagoan Autoikaskuntzarako Laboratorio Multimedia erabiltzeko. 
 Laborategi hau bariku guztietan izango da irekita, urtarrilaren 20tik  ekainaren 29ra arte, 9:00etatik 19:00etara arte. Gainerako egunetan, orain arte bezala, filologia ikasleek baino ez dabe erabiliko.
Hizkuntza laboratorio honek 28 postu eskainiko dauz,  ingelesa, frantsesa eta alemana ikasteko ez ezik ikaskuntza maila guztiak, hasierako mailatik hobetze mailetaraino, be eskainiz. Horrez gain, laborategia irekita dagoan bitartean, erabiltzaileek, behar izanez gero, laguntza informatiko, pedagogiko eta linguistikoa izango dabe.
Bestalde, tutoretza presentzial eta banakakoak izateko aukera be egongo da 20 minutuz, ordutegiaren barruan bertan egongo dan irakaslearekin hartutako hitzordua eginda.
Zerbitzu honen kudeaketa Nextlingo, hizkuntzen formazioko enpresak egingo dau eta instalazioak ikasturtean zehar erabiltzeko prezioa 30 eurokoa da eta, behar izanez gero, 20 euro gehiago ordainduko da maila proba egiteagaitik.
Laborategiaren erabileraz gain, bestelako aukerak be eskainiko dira. Hala nola: "Film Club", astero ingelesez, frantsesez edo alemanez azpititulatutako jatorrizko bertsioko filmak pantailaratuz; "Book Club", jatorrizko hizkuntzan irakurritako nobela klasikoa, ingelesez, frantsesez edo alemanez irakurri eta beste irakurleekin iritziak trukatzeko aukeraz, ahozko praktika bidebatez sustatuz; hitzaldiak, ingelesez, frantsesez eta alemanez emondakoak, hizkuntza honeei loturiko gai desberdinei buruz; eta "Truke zerbitzua", bertakoen eta atzerriko ikasleen arteko trukeak erraztu eta sustatzeko plataforma.
Zer deritxozue?

2012/01/12

Zelan neurtu haur txikien euskara garapena?

Kontseiluak abenduan Donostian antolatutako jardunaldietan, Komunikazio Garapena Neurtzeko Zerrenda izeneko tresna aurkeztu eben Mondragon Unibertsitateko Iñaki Garciak, Salamancako Unibertsitateko  Andoni Barreñak eta EHUko  irakaslea dan  Marijo Ezeizabarrenak,. Tresnaren helburua  haurtxoek euskara zelan garatzen daben aztertzea eta balizko atzerapenak garaiz detektatzea da.
 KGNZ tresnaren aurkezpena hiruren artean egin baeben be, ikerketa taldeko partaide dira honako honeek be: Nekane Arratibel eta Julia Barnes (Mondragon Unibertsitatea) eta Margareta Almgren (EHU).
Komunikazio Garapena Neurtzeko Zerrenda (KGNZ) Mac Arthur-Bates Communicatives Development Inventories (CDI) tresna dau oinarri, jakina, euskarara egokituta. Haur txikien hizkuntza garapena ikertzeko azterlariek gurasoen laguntza izan eben.Ikerlariek hiru galdetegi prestatu ebezan, 8-15 hilabeteko haurrentzat, 16-30 hilabetekoentzat eta 30-50 hilabete artekoentzat. Galdetegi bakoitzaren bidez jasotako erantzunekin ikerlariek hainbat elementuri buruzko informazioa lortu nahi eben. Lehenengoan, haurrek zein hitz ulertzen eta esaten eben jakiteko eta keinu bidezko komunikazioa zelan garatzen eben ikusteko. Bigarrenean, hiztegiaren eta morfologiaren ekoizpena, esaldien luzeera eta konplexutasun morfosintaktikoa aztertu ebezan. Hirugarren galdetegiaren bidez, bigarren galdetegiko gai berbeak ez ezik kontzeptu abstraktuak be ikertu ebezan.
Lan honek jarraipena izango daualakoan, gogor ekin beharko deutsagu lanari.

Hemen dogu sagardoa!

Hasi barri da aurtengo sagardo denboraldia, 13:45ean edan dau lehen tragoska Julian Iantzi telebistako aurkezleak, Astigarragako Petritegi sagardotegian. Ekitaldi honen aurretik, Iantzik berak landatu dau sagarrondoa.
Sagardogileek jakinarazi dabenez, aurten hamar milioi litro ekoiztu dabez, iazko antzera. Ekoizleen esanetan, sagardoa "aurreratua" dago, "azukrea janda dago eta". Sekoa, txinparta finarekin, tonikoa eta freskoa, "edangarria oso".
Jai giroan ibili dira, bertso eta trikiti soinua nagusi,. "Sagardoa guk geuk defendatu behar dugu", esan du Iantzik, "kanpotik ez dira etorriko-eta hain gurea den hau defendatzera". 
Ongi etorri 2012ko sagardoa!

2012/01/11

GAURKO EFEMERIDEA

1924. Eduardo Txillida eskultore donostiarra jaio zen (h. 2002)

“Bateragarriak” dira Helsinki eta Bilboko Guggenheima

Hauxe da  Bilboko Guggenheim museoko zuzendaria dan Juan Ignacio Bidarte  Helsinkin  Guggenheim museoaren bideragarritasunaren inguruko azterketaren aurkezpenean adierazi dauana. Bilborentzat interesgarria ez ezik museoa baino gehiago, erakusketa espazioa be izango izango dalakoan dago eta. Azken batean,  bilduma propiorik ez dau izango eta diseinura zein arkitekturara bideratua egongo da, teknologia azpimarratuko daualarik.
Egitasmoak Helsinkiko Udalaren eta Bilboko Guggenheim museoaren batzorde exekutiboaren onespena behar dau. Gogoratu behar dogu Bilboko Guggenheim museoak marka berarekin Europan eraiki daitekezan museo barriei betoa ezartzeko eskubidea dauala, beraz, badau eraginik. Dana dala, martxora arte badago astia, orduan hartuko baita Museoaren inguruko behin betiko erabakia.
Helsinkikoa  munduko seigarren Guggenheim museoa izango litzateke, hegoaldean egingo leukie, hirigunean bertan, eta hamabi mila koadro izango leukez, horreetatik  heren bat erakusketetarako erabiliko litzateke. Aurrekontua 140 milioi eurokoa da eta urteko bisitarien aurreikuspena 400.000-650.000.
New York, Bilbo, Berlin eta Venezian dagozanez gain, 2013an Abu Dhabin be zabalduko dabe Guggenheima. Lortuko ete da Helsinkin eraikitzea?